Sunday, April 28, 2013

Two debt-ridden Vidarbha farmers end lives on President's visit-Merinews.com



Two more debt-trapped cotton farmers of drought-hit Yavatmal district of Maharashtra's west Vidarbha region committed suicide on the eve of President Pranab Mukherji's first visit to the region today.

“Vidarbha region has reported 176 farmer suicides in the first three months of this year. Poverty and malnutrition are being ignored by the state and central governments,” Kishore Tiwari, president of the Vidarbha Jan Andolan Samiti, a farmers’ advocacy group said.


Ramkrishnna Pandurang Kathale from village Sarangpur in Ner taluka of Yavatmal district consumed pesticides. He was rushed to Govt. Medical College, Yavatmal but died after three hours in the hospital.

Kathale had five acres of dry land and was cultivating Bt. cotton with his wife, two kids and aged father but suffered crop failure for three consecutive years. He had taken crop loan from DCCB Yavatmal, which wasRs.40 thousand in 2009, and had now reached one lakh and twenty thousand rupees.

25-year-old Prashant Rajubhau Sidhewar, a progressive cotton farmer from village Chalbardi in Kelapur taluka of Yavatmal district also consumed pesticides in his own field but died on the spot without getting any medical help.

His dead body is lying in a rural hospital. His father, Rajubhau said debts had reachedRs.8 lakhs as he had taken an agricultural loan from SBI, Pantanbori besides existing crop loan from DCCB Yavatmal.

“ModernTechnologycoupled with market forces controlling the cost has been major cause of agrarian crisis of the region, not to mention the apathy of the administration," Tiwari added.

He said while rising costs of cultivation and falling returns were the core reasons pushing farmers to suicide, there were other factors too. There is also an ecological crisis as farming practices have tended towards maximising output of a narrow range, leading to monoculture of crops.

“The deep economic crisis has reduced income of farmers, resulted in stagnant yield and increased cultivation cost. And reduced institutional credit adds to the misery," Tiwari said.

“All policy support, be it from the government or from institutes, are skewed towards large farmers, large farms, few cash crops and high external input-based production systems," he said.

According to the National Crime Records Bureau (NCRB), one farmer kills himself every 37 minutes in India. About 14,000 farmers have committed suicide inMaharashtrain 2011 alone. A NCRB report stated that in the 17 years from 1995 to 2011, 270,940 farmers committed suicide in the country. Of these, nearly 20 percent were only from Maharashtra, where 53,818 suicides were reported.
Political experts and agriculturists point out that the11 districts of Vidarbha, though rich in minerals, coal, forests and mountains, continue to remain underdeveloped because of the dominance by political leadership from the other parts of the state, especially western Maharashtra.

According to another report by NCRB, in 2006, Maharashtra, with 4,453 farmer suicides, accounted for over a quarter of the all-India total farm suicides of 17,060. Yet another report from the Bureau said that while the number of farm suicides rose since 2001, the number of farmers has fallen, as thousands, in distress, turn their back to agriculture.

Till around 1970, Vidarbha farmers cultivated cotton, using seeds from their own plants. With the start of hybrid seeds, the yields increased significantly but so did the need for costly fertiliser and insecticide. Agriculturists have also blamed the restrictions and royalties placed on Genetically Modified Organism (GMO) seeds by Monsanto for the spurt in suicides.

In 2002, genetically modified BT cotton seeds arrived. Like the hybrid variety, they are non-renewable terminator seeds, and must be re-purchased every year. Today, they dominate the market. It has been pointed out by several agriculturists that these new methods caused farmers to suffer losses leading to debt, and pushed them to suicide.
In August 2012, technical experts appointed by the Supreme Court recommended a 10-year moratorium on all field trials of GM food, as well as the termination of all current trials of transgenic crops.

"Also, the government has never kept their word on the minimum support price of cotton. Last year, cotton farmers had to take to the streets after Cotton Corp ofIndiafixed the minimum support price for cotton atRs.3,300, far below the market rate ofRs.4,800 per quintal," Tiwari said.

Farmers had then demanded that the minimum support price of cotton be raised fromRs.3,300 toRs.6,000 per quintal to cover increases in production costs. "It is tragic to note that Maharashtra produces 50 percent of the country's cotton, but its cotton-producing regions are infamous for farmer suicide," Tiwari said.

Saturday, April 6, 2013

शेतकरी आत्महत्याग्रस्त कुटुंबासाठी आशेचा किरण

शेतकरी आत्महत्याग्रस्त कुटुंबासाठी आशेचा किरण
विदर्भात २00२ पासून हजारो शेतकर्‍यांनी आपली जीवनयात्रा संपविली. त्यामुळे हजारो शेतकरी कुटुंबांची घडी विस्कटली. कुटुंबातील कर्ता माणूसच गेल्याने त्या कुटुंबातील मुलांमुलींच्या शिक्षणाची परवड झाली. तर विस्कटलेल्या कुटुंबाची घडी कशी बसवायची? असा यक्षप्रश्न शेतकरी विधवांसमोर निर्माण झाला. अनेक सामाजिक संस्थांनी पुढाकार घेऊन या कुटुंबांना दिलासा देण्याचा प्रयत्न केला आहे. विदर्भ जनआंदोलन समितीचे अध्यक्ष व शेतकरी नेते किशोर तिवारी यांनी शेतकरी आत्महत्याग्रस्त कुटुंबासाठी शासनाकडून किंवा सामाजिक संस्थांकडून मदत कशी मिळवून देता येईल, यासाठी अगदी सुरुवातीपासून प्रयत्न सुरू ठेवलेत. त्यांच्या प्रयत्नामुळेच अनेक शेतकरी आत्महत्याग्रस्त कुटुंबाना शासनाची मदतही मिळाली. परंतु, त्या तुटपूंज्या मदतीतून कुटुंब सावरणे शक्य होत नाही. विस्कटलेली घडी बसविण्यासाठी शेतकरी विधवेला काम मिळायला हवे आणि मुलांना शिक्षण आणि प्रशिक्षण उपलब्ध होणे अतिशय महत्त्वाचे आहे. हे हेरूनच त्यांनी शेतकरी विधवा व त्यांच्या मुलांना विविध व्यवसायाचे प्रशिक्षण देण्यासाठी समाजातील काही दातृत्वाचा शोध घेतला.
आखाती देशात राहत असलेल्या कृष्णा टावरी यांना विदर्भातील शेतकर्‍यांच्या दयनीय स्थितीची त्यांनी जाणिव करून दिली. त्यांच्या सहकार्यातून अमरावती जिल्हय़ातील घुईखेड येथे शेतकरी विधवा आणि त्यांच्या मुलांसाठी संगणक प्रशिक्षणाची व्यवस्था करण्यात आली. शासनाचे कोणतेच अनुदान न घेता टावरींच्या आर्थिक सहकार्यातून घुईखेड येथे संगणक प्रशिक्षण वर्ग सुरू झाले. यवतमाळातील उच्चशिक्षित संगणक प्रशिक्षकांकडून संगणक केंद्रावर शेतकरी विधवा आणि त्यांच्या मुलांना प्रशिक्षित करण्याचे काम मागील एक वर्षापासून सुरू आहे. या परिसरातील शेकडो महिला आणि मुलामुलींना संगणक साक्षर होण्याची संधी किशोर तिवारी यांच्या पुढाकारामुळे उपलब्ध झाली.
संगणकाचे प्रशिक्षण घेऊन त्यांनी रोजगार उभारावा, शासकीय निमशासकीय नोकरीत संगणकाचे ज्ञान उपयोगी यावे, हा या मागील उदात्त हेतू आहे. राज्याचे माजी पोलिस महासंचालक अनामी रॉय यांच्या वंदना फाऊंडेशन व एनआयआयटीच्या संचालक रिना सिन्हा यांच्या पुढाकारातून विदर्भातील शेतकरी आत्महत्याग्रस्त कुटुंबातील विधवा आणि मुलामुलींसाठी संगणक प्रशिक्षण देण्यासाठी वर्धा आणि यवतमाळ जिल्हय़ातील पांढरकवडा येथे नवीन प्रकल्प त्यांनी सुरू केला आहे. कालच पांढरकवडा या आदिवासीबहुल तालुक्याच्या ठिकाणी उपविभागीय अधिकारी प्रेरणा देशभ्रतार यांच्या उपस्थितीत या प्रशिक्षण केंद्राचे उद््घाटन झाले.
रॉय यांनी या प्रशिक्षण केंद्राच्या माध्यमातून हजारो शेतकरी विधवा व त्यांच्या मुलांना संगणकाचे प्रशिक्षण देण्याचा संकल्प सोडला आहे. संगणकाचे प्रशिक्षण देऊनच भागणार नाही म्हणून त्यांच्या व्यक्तिमत्व विकासासाठी इंग्रजी भाषेचे ज्ञान व्हावे म्हणून इंग्लिश स्पिकिंगचे वर्गही चालविले जाणार आहेत. सेवानवृत्त झाल्यानंतर रॉय यांनी भारत सरकारने दिलेल्या महत्त्वाच्या हुद्दय़ावर न जाता आत्महत्याग्रस्त शेतकरी कुटुंबासाठी काम करण्याचे ठरविले. त्यासाठी त्यांनी वंदना फाऊंडेशन या संस्थेची स्थापना २0१0 मध्ये केली. मागील दोन वर्षात वर्धा व यवतमाळ जिल्हय़ातील कित्येक शेतकरी विधवांना विविध उद्योगांचे प्रशिक्षण दिले. शेकडो विधवांना आपला उद्योग यशस्वीपणे सुरू करता आला.
शेतकरी आत्महत्याग्रस्त कुटुंबाची विस्कटलेली घडी पुन्हा बसवायची असेल तर त्या कुटुंबातील विधवांच्या हाताला काम आणि त्यांच्या मुला-मुलींना दज्रेदार शिक्षण देणे अत्यंत आवश्यक आहे. छोट्या छोट्या उद्योगांचे प्रशिक्षण, व्यावसायिक ज्ञान उपलब्ध करून दिल्यास शेतकरी विधवा आपल्या कुटुंबाचा गाडा सर्मथपणे चालवू शकतात, असा विश्‍वास रॉय यांना आहे. त्पांढरकवडा येथून या कार्याची सुरुवात करण्यात आली आहे. आत्महत्याग्रस्त कुटुंबासाठी हे प्रशिक्षण केंद्र आशेचा किरणच ठरणार आहे! *